گندم, محصولات زراعی

آشنایی با انواع کود گندم و زمان و مقدار مناسب استفاده از آن برای افزایش رشد و تناژ گندم

آشنایی با انواع کود گندم و زمان و مقدار مناسب استفاده از آن برای افزایش رشد و تناژ گندم

بالا رفتن تناژ گندم تاثیر مستقیمی بر افزایش سود کشاورزان دارد؛ این امر کار ساده ای نیست و باید با استفاده از راه و روش های مخصوص و استفاده از کودهای مفید به افزایش بهره وری محصول کمک کنید. امروزه کود ها انواع مختلفی دارند و شما می توانید با بررسی نیاز های گیاهتان بهترین کود را خریداری کرده و بیشترین بهره وری از آن را داشته باشید. اگر شما نیز قصد دارید با شناخت بهترین کود ها به افزایش تناژ گندم تولیدیتان برسید با ما همراه باشید و ادامه این مقاله را از دست ندهید.

انتخاب کود مناسب

قبل از انجام هر کاری باید ابتدا خاک مرزعه خود را از طریق آزمایش خاک، سالانه بررسی کنید. همانطور که می دانید خاک مناطق با یکدیگر متفاوت هستند؛ بنابراین بهتر است زمین خود را با هیچ زمینی مقایسه نکنید و از طریق انجام آزمایش متوجه کمبود های خاک خود شوید. اما هدف از کوددهی، رساندن مواد مغذی به مقدار مورد نیاز به گیاه، برای رشد و تولید محصول به مقدار بالا است. بنابراین برای تعیین نوع کود و مقدار کود مورد نیاز لازم است موارد زیر را در نظر داشته باشید:

  • تنوع کشت
  • ویژگی های خاک
  • آخرین تاریخ کشت
  • مقدار مواد مغذی خاک
  • میزان آبیاری و بارندگی در منطقه کشت

مواد مغذی مورد نیاز گندم

مواد مغذی مورد نیاز گندم

امروزه کودهای متنوع و زیادی برای افزایش کیفیت و مقدار محصولات وجود دارد و شما می توانید با شناسایی آن ها بهترین گزینه را برای خود انتخاب کنید اما همانطور که گفته شد برای انتخاب بهترین کود باید ابتدا خاک را آزمایش کنید تا به کمبود های خاک پی ببرید و متناسب با کمبود های خاک کود مناسب را تهیه کنید. اما اگر بخواهیم به صورت کلی بیان کنیم گندم برای رشد و عملکرد بالا به مواد مغذی زیر نیاز دارد:

  • کود پتاسیم (K)
  • کود فسفر(P)
  • نیتروژن (N)
  • منیزیم (Mg)
  • گوگرد (S)
  • روی (Zn)
  • منگنز (Mn)
  • آهن (Fe)
  • بور (B)
  • مس
  • کلسیم (Ca)

عناصر غذایی در مراحل مختلف رشد

نیتروژن

1. نیتروژن

همانطور که می دانید نیتروژن و آب از جمله عوامل اصلی و موثر بر سطح عملکرد نهایی گندم است. با این وجود کشاورزان باید در نظر داشته باشند که بالاترین عملکرد و بهترین کیفیت برای دانه ها معمولا با داشتن یک برنامه کوددهی مناسب همراه با خاک حاصلخیز باید تمامی نیاز های گندم را در تمامی موارد مختلف پوشش دهد. بر اساس فائو، 25 کیلوگرم نیتروژن برای تولید 1 تن گندم در هر هکتار نیاز است.

مقدارنیتروژن مورد نیاز برای کوددهی باید با توجه به زمین و نیاز های خاک تعیین شود. برا ین اساس کشاورزان نیز معمولا با تجربه و یا آزمایش خاک اقدام به کوددهی می کنند. اما اگر بخواهیم به صورت کلی بگوییم با توجه به حاصل خیزی خاک زمین، مقدار نیتروژن مورد نیاز برای کوددهی بین 20 تا 120 کیلوگرم در هکتار قابل تغییر است.

کاربرد های نیتروژن برای تغذیه خاک

از جمله کاربردهای نیتروژن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. در خاک های شنی و یا در کاشت، کوددهی اولیه نیروژن می تواند بیشتر باشد. همچنین در صورت اولین استفاده از کود حاوی تیوسولفات آمونیوم نیاز است از تماس کود با بذر اجتناب شود. به طور مشابه خطر آسیب دیدن دانه ها از طریق تماس با مقدار زیادی اوره در خاک های خشک وجود دارد.
  2. کاربرد بعدی آن در مرحله شروع ریشه، پنجه زنی و یا ساقه دهی می باشد. استفاده از کود های حاوی نیتروژن روند رشد گیاهان را تسریع می کند و بر اساس نتایج به دست آمده از آزمایشات، استفاده از محلول نیترات آمونیون اوره مایع 2 تا 5 روز پس از گرده افشانی، پروتئین دانه های گندم افزایش می یابد.
  3. در خاک با شوری 7.6 دسی زیمنس بر متر مربع کاربرد 210 کیلوگرم نیتروژن در هکتار باعث افزایش 547 درصدی عملکرد می شود.

2. فسفر و پتاسیم

کود فسفر

فسفر و پتاسیم دو عنصر مهم البته بعد از نیتروژن برای کشت گندم هستند. به طور معمول کودهای فسفر و پتاسیم در زمان کاشت به محصول اضافه می شوند و آن ها از طریق کودهای آزاد شده از نوع کود آهسته رهش برای ارائه نتیجه بهتر و بیشتر و کاهش آبشویی مواد مغذی استفاده می شود.همچنین ترکیب رایج سه کود: نیتروژن، فسفر و پتاسیم، برای اولین کوددهی در کاشت استفاده می شود.

3. پتاسیم

پتاسیم

وجود پتاسیم در اوایل رشد، مراحل رشد ساقه و خوشه بسیار نیاز است. هنگامی که آزمایش خاک برای پتاس ppm 161 یا بالاتر باشد؛ نیازی به کوددهی پتاس اضافه نیست. معمولا در صورت کمبود مقدار می توان از 2 تا 7 کیلوگرم پتاسیم در هکتار استفاده کرد؛ این مقدارها می تواند کمی بیشتر نیز باشد. فسفر نقش مهمی در تشکیل شدن نشاسته، کربوهیدرات، بنیه گیاه و فتوسنتز آن دارد و به پر شدن دانه ها کمک می کند. پتاسیم را می توانید با سایر کودهای برگ نیز استفاده کنید.

4. گوگرد

گوگرد

گوگرد نیز از جمله مواد مغذی و ضروری برای رشد گندم است؛ معمولا از این کود به دو دلیل استفاده می شود. دلیل اول آن این است که استفاده از کود گوگرد کشاورزی بر کارایی کود نیتروژن می افزاید و به زبان ساده می توان گفت: کمبود کود گوگرد در گندم باعث عدم جذب نیتروژن توسط گیاه می شود. علت دوم آن نیز این است که آبیاری و عدم مصرف گوگرد باعث می شود که بسیاری از خاک ها از کمبود گوگرد در امان نمانند.

با این وجود امروزه بسیاری از کودهای نیتروژن دارای مقادیری گوگرد هستند تا مواد مغذی را به صورت کامل به گیاه برسانند. علاوه بر توضیحاتی که داده شد گوگرد نقش کلیدی در کیفیت دانه های گندم دارد؛ مخصوصا زمانی که از این گندم ها نان تهیه شود. زیرا گوگرد عامل اصلی تشکیل پروتئین در گیاه است. همانطور که گفته شد هیچ دو قطعه زمینی در جهان وجود ندارد که شرایط یکسانی داشته باشد؛ بنابراین هیچ کس نمی تواند بدون در نظر گرفتن داده های آزمایش خاک به بررسی و تحلیل بافت خاک مزرعه تان شما را راهنمایی کند.

نحوه مصرف کود برای افزایش تناژ گندم

برای محلول پاشی کود مایع نیازمند تجهیزاتی مانند: سم پاش، پهباد و تراکتور هستید. در این روش باید مقدار کافی کود را با آب مخلوط کنید و آن را بر روی گیاهان بپاشید. اولین نکته ای که باید در این روش رعایت کنید این است که اگر قصد کاهش مصرف کود و یا استفاده از کود دیرگذر را برای کاهش هزینه های خود دارید باید روش محلول پاشی را به درستی انتخاب کنید. دومین نکته مورد توجه نیز این است که به دلیل عمق کم، ریشه های گندم گاها به تمامی مواد مغذی موجود در کود نمی رسد. بنابراین اما اگر تجهیزات مورد نیاز برای محلول پاشی به طور صحیح را در دسترس ندارید می توانید ازانواع روش های آبیاری گندم برای رساندن کود به گیاهان استفاده کنید.

مقدار مصرف کود برای افزایش تناژ گندم در هر هکتار چقدر است؟

مقدار مصرف کود برای افزایش تناژ گندم می تواند با توجه به ماهیتی که دارد متفاوت باشد. در ادامه جدولی تهیه کردیم تا مقدار دقیق کود برای گندم را برای هر هکتار به شما بگوییم:

نوع کشتمقدار مصرف از طریق روش های آبیاری گندممقدار مصرف از طریق روش محلول پاشی
گندم آبی5 تا 10 لیتر برای هر هکتار2 لیتر کود در هر 1000 لیتر آب
گندم دیم5 تا 10 لیتر برای هر هکتار2 لیتر کود در هر 1000 لیتر آب

نکته: مقدار مصرف کود می تواند با توجه به تراکم کشت، کمبودهای خاک، نوع منطقه و غیره متفاوت باشد؛ بدین ترتیب لازم است قبل از هرگونه اقدامی با کارشناسان و افراد مجرب در این زمینه مشورت کنید.

بهترین زمان مصرف کود معجزه گر گندم

کود گندم

برای کوددهی گندم باید این فرایند را از زمان آماده سازی زمین برای کشت گندم شروع، و تا قبل از برداشت محصول ادامهئهید؛ اما اگر بخواهیم به صورت خلاصه بگوییم بهترین زمان کوددهی برای افزایش تناژ گندم در اوایل فصل رشد و هنگام رشد فعال گیاه است. در این مرحله با تقویت گندم ها می توان مقاومت آن ها را افزایش داد و محصولات با کیفیت تری را برداشت کرد.

کود مناسب گندم در مراحل مختلف رشد

همانطور که می دانید فرایند کوددهی در مراحل مختلف رشد متفاوت است؛ در این قسمت مقاله قصد داریم به بررسی کود گندم با توجه به مرحله رشد محصول بپردازیم:

مرحله رشد گندممقدار و نوع کود مورد نیاز
مراحل اولیهنیتروژن: رشد سریع تر گندم
فسفات: تامین انرژی برای رشد اولیه
مرحله پنجه زنینیتروژن: رشد برگ
فسفات: افزایش تعداد پنجه در بوته
منگنز: نقش موثر در ساختار پروتئین و آنزیم های فتوسنتزی
رشد ساقهنیتروژن: رشد و نمو سریع و رویش برگ های بزرگ تر
فسفات: تامین انرژی لازم برای رشد گندم
پتاسیم: تنظیم آب گیاه
گوگرد: بهبود عملکرد و کیفیت
منگنز:نقش موثر و اساسی در ساختار پروتئین و آنزیم های فتوسنتزی
روی: واکنش های آنزیمی، متابولیسم نیتروژن و سنتز پروتئین
پر دانهنیتروژن: بهبود سطح پروتئین
پتاسیم: بهبود عملکرد گندم از نظر دانه
فسفات: بهبودد عملکرد

کلام آخر

اگر قصد افزایش رشد و تناژ گندم را در مزرعه خود دارید باید از کودهای آلی و کود ارگانیک استفاده کنید؛ برای این کار ابتدا از افراد مجرب مشورت بگیرید و نمونه ای از از خاک زمینتان را به آزمایشگاه بفرستید تا از کم و کاستی های مواد مغذی درون آن آگاه شوید و سپس به سراغ استفاده از مواد مغذی برای خاک بروید. همچنین قابل توجه است که شرایط آب و هوایی و گرمایش زمین باعث می شود تا گیاهان در دوره رشد خود با چالش های متفاوت و مختلفی مواجه شوند؛ اما استفاده از کودهای مناسب، مقاومت آن را در برابر آفات گندم بالا برده و به افزایش بهره وری آن ها کمک خواهد کرد.

سوالات متداول

مصرف نیتروژن به عنوان یک کود مصرفی تا چه میزان برای گندم اهمیت دارد؟

برای تولید 1 تن دانه گندم در هرهکتار معمولا به 20 کیلوگرم نیتروژن نیاز است. قابل ذکر است که مقدار کل کود گوگرد نیتروژن در گندم بهاره معمولا حدود 15 الی 20 درصد بیشتر از گندم زمستانه است.

کود گوگرد می تواند تاثیر کلرید سدیم را کاهش دهد؟

بله استفاده از کود گوگرد می تواند تاثیر کلرید سدیم را برعملکرد گندم کاهش دهد.

علائم کمبود فسفر در گندم چیست؟

کمبود فسفر در گندم به سادگی قابل تشخیص است؛ از جمله اصلی ترین و ساده ترین راه های تشخیص این موضوع ظاهر شدن رنگ های ارغوانی بر روی برگ ها است که در موارد حاد نیز می تواند رشد گیاه را متوقف سازد و راندمان تولید گندم را در اخر فصل بیشتر از 50 درصد کاهش دهد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *