سبزیجات از جمله مواد غذایی محسوب می شوند که تقریبا بیشتر مردم به صورت روزانه آن را مصرف می کنند. تولید سبزیجات کافی و با کیفیت که بتواند پاسخگوی تقاضای بازار هم باشد، بیشتر وابسته به نوع کوددهی است. کودهایی برای سبزیجات مناسب و ایده آل هستند که بتوانند با حفظ و افزایش عملکرد، تولید محصول را افزایش دهند و باعث بهبود کیفیت سبزیجات شوند. در ادامه قصد داریم انواع کود را برایتان توضیح داده و به بررسی بهترین کود برای سبزیجات و نحوه استفاده از آن خواهیم پرداخت؛ پس با ما همراه باشید.
اهمیت استفاده از بهترین کود برای سبزیجات
همانطور که انسان برای انرژی و بقای خود نیاز به مواد مغذی و معدنی مانند پروتئین، چربی و کربوهیدرات دارد، گیاهان و سبزیجات هم برای رشد و تولید میوه نیاز به برنامه کوددهی دارند که شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم و غیره باشد. از بین 17 ماده مغذی مورد نیاز و ضروری برای بقای گیاه، این سه عنصر در دسته مهمترین عناصر مغذی برای رشد گیاه هستند.
نیتروژن می تواند به تولید پروتئین و رشد رویشی گیاهان و سبزیجات کمک زیادی کند؛ فسفر هم برای فرایند فتوسنتز نقش مهمی دارد. فرایندی که در آن گیاه انرژی خورشیدی را به انرژی شیمیایی قابل مصرف تبدیل می کند؛ همچنین باعث رشد ریشه و تولید گل می شود. پتاسیم هم برای سلامت کلی و ایمنی سبزیجات ضروری است و به تولید گل و میوه کمک می کند.
سبزیجات برای رشد و تولید محصول در کل فصل رویشی خود، به منبع ثابتی از مواد مغذی نیاز دارند. حتی خاکی که در ابتدای فصل با مواد آلی اصلاح و تقویت می شود، نیز می تواند پاسخگوی همه نیازهای سبزیجات باشد. زمانی که سبزیجات شروع به گلدهی و تولید میوه می کنند، عناصری که در خاک هستند، کاهش می یابند. خاک هم برای ادامه حمایت از رشد و تولید سبزیجات، به دوزهای اضافی از مواد مغذی نیاز پیدا خواهد کرد که در این زمان باید کود دهی را آغاز کرد.
بهترین کود برای سبزیجات
قبل از این که بخواهید تصمیم بگیرید کدام نوع از کود سبزیجات را انتخاب کنید، بهتراست ابتدا خاک را مورد آزمایش قرار دهید تا بدانید کدام یک از انواع کود شیمیایی و یا کود ارگانیک برای رشد سریع تر گیاه و افزایش عملکرد آن مناسب هستند. مانند بیشتر گیاهان، شما باید نسبت NPK را در نظر بگیرید اما موارد دیگری را هم می توان در نظر گرفت. باغ های سبزیجات برای رشد سالم به مواد مغذی زیادی نیاز دارند و بهترین و خوشمزه ترین سبزیجات را به شما ارائه خواهند کرد. به همین دلیل استفاده از کودی که به طور خاصی برای باغ های سبزیجات مورد استفاده قرار می گیرد، بسیار مهم است. از جمله کودهایی که می توانید برای رشد سبزیجات حتی به صورت خانگی استفاده کنید شامل موارد زیر هستند:
1. کودهای آلی یا ارگانیک
کودهای آلی زیادی در دسترس هستند مانند کود پلت مرغی، گاوی و یا حتی اسبی، پودر استخوان، کمپوست و سایر مواد طبیعی را نیز می توان به عنوان کود مناسب برای رشد سبزیجات استفاده کرد. استفاده از کودهای آلی شاید کمی دشوار باشد اما چون نسبت به کودهای شیمیایی مزایایی زیادی دارند، استفاده از آن ها بیشتر توصیه می شود. کودهای شیمیایی می توانند ریشه ها را بسوزانند و صدمات قابل توجهی را به گیاه وارد کنند. این در حالی است که کودهای آلی چنین مشکلی ندارند.
مزایای استفاده از کودهای آلی برای سبزیجات
- یکی از بهترین مزایای کودهای آلی این است که به اصلاح خاک هم می پردازند. این کودها می توانند کیفیت خاک های سبک را به میزان زیادی بهبود ببخشند و باعث جذب بیشتر آن ها شوند. علاوه بر همه این ها تاثیرات مطلوبی هم روی خاک های سنگین دارند.
- کودهای حیوانی میزان زیادی کربن به خاک اضافه می کنند که در نهایت باعث می شود سبزیجات شادابی بیشتری داشته باشند.
- از دیگر مزیت های کودهای ارگانیک این است که قابل دسترس است و قیمت بسیار مناسبی دارد.
2. کودهای غیر آلی یا شیمیایی
کودهای شیمیایی یا مصنوعی توسط انسان تولید می شوند؛ بعضی از این کودها حاوی مواد مغذی هستند که بلافاصله توسط گیاه استفاده می شود. بعضی دیگر هم از موادی ساخته شده اند که مواد مغذی را به آهستگی و در مدت زمان طولانی تری آزاد می کنند. هنگام خرید کود شیمیایی باید به نسبت NPK آن ها حتما توجه داشته باشید؛ این مقدار نیتروژن، فسفر و پتاسیم است. بیشتر سبزیجات نسبت متعادل 10-10-10 و یا 20-20-20 را دوست دارند. اما برخی از سبزیجات که برگ دار هستند، به نیتروژن و برخی دیگری از سبزیجات به پتاسیم بیشتر احتیاج دارند. بنابراین می توان از برخی از کودهای شیمیایی برای رشد سریع سبزیجات استفاده کرد.
مزایای استفاده از کودهای شیمیایی برای گیاهان
- تاثیر کودهای شیمیایی روی رشد سبزیجات، شاداب بودن محصول نهایی و مغذی بودن آن ها بسیار زیاد است.
- این کودها برای کاشت سبزیجات تمامی موادی که برای رشد آن ها لازم است را به طور یکجا جمع آوری کرده است.
- استفاده از این کودها برای کسانی که قصد دارند در آپارتمان به پرورش سبزیجات بپردازند، گزینه مناسبی است. چرا که کودهای شیمیایی قابلیت حل شدن در آب دارند و کاملا بی بود هستند. بنابراین محیط هنگام استفاده از این کودها کاملا تمیز خواهد ماند.
زمان استفاده از کود سبزیجات
تصمیم گیری در مورد زمان استفاده از کود سبزیجات در بعضی از مواقع مهم تر از این است که از چه کودی برای آن ها استفاده می کنید. به طور کلی بهترین زمان برای کود دهی 7 تا 10 روز بعد از کاشت است. بنابراین نباید خیلی سریع به گیاه کود داد زیرا دادن مقدار زیادی از مواد مغذی بلافاصله بعد از کاشت، باعث شوکه شدن ریشه های حساس سبزیجات می شود. بنابراین پس از آن که ارتفاع گیاه چند سانتی متر است و جوانه زده است زمان مناسبی برای کوددهی است.
بسته به این که سبزیجات شما از چه نوعی باشد، ممکن است برای عملکرد بهینه به اصلاح کننده های خاک و یا کودهای مکمل هم نیاز داشته باشند که این کودها باید در اواخر فصل پاییز به گیاهان داده شود. استفاده از کودهای NPK در این زمان می تواند به رشد رویشی، ریشه زایی و گلدهی گیاهان بسته به درصد عناصر موجود در آن تاثیر مثبت زیادی بگذارد.