پسته یکی از میوه های خوشمزه در جهان بوده که از جمله محصولات مهم صادراتی و با ارزش اقتصادی بالایی در کل کشور نیز محسوب می شود؛ به همین دلیل افراد زیادی روی به کشت این درخت آورده اند اما باید بدانید این درخت نیز مانند دیگر درخت یا درختچه های میوه نیازمند نگهداری صحیح می باشد در غیر این صورت ممکن است دچار بیماری ها و آفت های مختلف شود. اگر شما نیز اطلاعات کافی و جامعی در این باره ندارید لازم است تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا شما را با انواع بیماری ها و آفات درخت پسته آشنا کنیم.
آفات پسته
تمامی درختان از زمانی که کاشته می شوند تا زمانی که بار می دهند یا از بین می روند چالش های مختلفی را برای کشاورزان رغم می زنند و محدودیت هایی مانند: کم آبی، سرما زدگی، گرما زدگی، بیماری ها، آفات و غیره را به وجود می آورند و در صورت عدم آگاهی سود کشاورز را کاهش داده و محصولات بی کیفیت و خرابی در پایان برداشت خواهد شد. آفات پسته از جمله مهم ترین صدمات برای باغداران است که در ادامه به مهم ترین های آن خواهیم پرداخت:
1. پسیل پسته
پسیل پسته یکی از مهم ترین و خسارت زا ترین آسیب ها برای درختان پسته است؛ پسیل به حشره ای با بال های غشایی می گویند که سر و سینه آن به رنگ قرمز و یا نارنجی بوده و برخی از آن ها لک های قهوه ای روی بدن دارند. جالب است بدانید این حشره می تواند هر سال پنج الی شش نسل تولید کرده و باغ های پسته را مورد تهاجم خود قرار دهد.
خسارت های پسیل پسته
این حشره با مکیدن شیره گیاه تغذیه کرده و آسیب های مختلفی را برای گیاه به وجود می آورد. برخی از خسارت های اصلی این حشره شامل موارد زیر می شود:
- ریزش جوانه های درخت
- زرد برگی و برگ ریزی شدید قبل از برگ ریزان طبیعی
- افزایش احتمال پوکی میوه ها
- خوشه ریزی غیر طبیعی
- عدم تشکیل مغز پسته
- اختلال در روند تولید میوه
- بی حالی و سستی درختان
مراقبت از پسته در برابر پسیل
- کنترل بیولوژیک
- رعایت نظم و اصول آبیاری
- استفاده از کارت زرد برای جذب حشرات
- هرس مناسب درختان و حذف شاخه های آلوده و شکسته
- تغذیه مناسب با استفاده از کودهای شیمیایی و عناصر غذایی مختلف
2. پروانه چوب خوار
این پروانه پس از پسیل پسته یکی از آفات خطرناک برای این درختان محسوب شده و می تواند خسارت های جبران ناپذیری را به باغات کشاورزی بزند. این پروانه در فصل زمستان به صورت لارو در سرشاخه های آلوده درختان پسته قرار گرفته و در اواخر اسفند ماه از محل زمستانی خود خارج شده و روی همان شاخه تبدیل به شفیر شده که در نهایت تبدیل به یک حشره بالغ می شود و دوره جدید زندگی خود را آغاز می کند.
خسارت پروانه چوب خوار
این پروانه ها پس از تغذیه کامل خود بالغ شده و پس از جفت گیری شروع به تخم ریزی کرده و خیلی سریع باغات را نابود می کنند. از جمله خسارت های این حشره می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش رشد درخت
- کاهش تغذیه درست و اصولی درخت
- نابودی درخت
- و غیره
کنترل پروانه چوب خوار
- تقویت درخت
- رعایت بهداشت مناسب باغ
- استفاده از تله های فرمونی و اختلال انداختن در زندگی این آفت
- هرس شاخه های آلوده
- کنترل بیولوژیک
- استفاده از سم مناسب
3. زنجره پسته
یکی دیگر از آفات درختان پسته زنجره است که در باغات بزرگ دیده می شود و به سرعت تکثیر شده و موجب خسارت به کشاورزان می شود. جالب است بدانید بخش زیادی از خسارت های وارد شده این آفت توسط پوره های آن به درختان پسته وارد می شود و در یک نسل از سال تولید می شود. مرحله تخم گذاری هر زنجره بالغ حدود 20 الی 25 روز زمان می برد اما در این بازه حشرات قادرند تا 100 تخم را روی تنه اصلی، شاخه ها و دم خوشه ها بگذارد و سپس روی آن را با صمغ چسبنده خود می پوشاند.این آفت از سر شاخه ها و دم برگ های گیاه تغذیه کرده و پس از آن گیاه زرد می شود و به مرور می ریزد. همچنین لازم به ذکر است این حشره می تواند از گل های پسته تغذیه کرده و سبب گل ریزی درخت پسته می شود که در نتیجه باعث کاهش باردهی درختان خواهد شد.
کنترل زنجره پسته
برای کنترل کردن گیاه از این آفت می توانید مراحل زیر را دنبال کنید و از دست آن در امان بمانید:
- هرس کردن به موقع شاخه ها
- رعایت اصولی آبیاری درختان پسته
- شخم زدن پای درختان
- رعایت اصول لازم برای آماده سازی زمین پسته
- تغذیه اصولی باغ با استفاده از کود پسته
- کنترل شیمیایی با استفاده از سم پاشی به موقع
- استفاده از کارت های زرد در باغ
4. سوسک طوقه خوار پسته
سوسک طوقه خوار پسته میزبانی وسیعی دارد و علاوه بر درختان پسته به سراغ درختان دیگری مانند: درخت هلو، درخت شلیل، درخت آلو، درخت گوجه سبز و غیره نیز می رود و در صورت عدم رسیدگی به موقع می تواند به صورت کامل بار درخت را خراب کند. این حشره می تواند تا 400 عدد تخم بگذارد و هر سه الی چهار سال یک بار نسل جدید تولید کند. جالب است بدانید سوسک های ماده تخم ها را در داخل خاک و گاها زیر پوست و شکاف تنه درختان می گذارد. اصلی ترین خسارت این آفت مربوط به تغذیه لارو ها با گیاه بوده و بدین صورت است که آن ها پس از تفریح از بافت چوبی طوقه و ریشه درختان تغذیه کرده و بدین صورت گیاه با کمبود مواد مغذی رو به رو شده و در نتیجه دچار ضعف و کاهش باردهی می شود.
کنترل سوسک طوقه خوار پسته
راه های زیر به شما کمک می کند تا این آفت را کنترل کنید. برخی از راه های جلوگیری و کنترل آفت سوسک طوقه خوار عبارتنداز:
- از بین بردن فرم زمستان
- تغذیه اصولی و صحیح درختان
- جلوگیری از تنش های آبی درختان
- هرس به موقع شانه های شکسته و آسیب دیده
5. شته درخت پسته
یکی دیگر از آفات این درختان شته ها هستند که به صورت معمول دسته جمعی به درختان حمله کرده و سبب ایجاد خسارت های متعدد می شوند. از جمله مهم ترین شته های این درختان شامل موارد زیر می شود:
- شته چین دار برگ پسته: همانطور که از نامشان پیداست، این شته ها سبب دفرمه شدن برگ ها و چین دار شدن آن ها می شود که با تغذیه از گیاهان سبب ناتوان شدن برگ ها در عمل فتوسنتز بوده و همچنین در صورت عدم رسیدگی به آن ها شیره گیاهی درخت کاهش یافته و به مرور سبب از بین رفتن درخت می شود.
- شته معمولی درختان پسته: این شته ها به رنگ سبز بر روی برگ ها، جوانه ها و سر شاخه های درخت پسته قابل مشاهده است. این شته در اثر تغذیه از درخت آن را ضعیف کرده و به مرور دچار برگ ریزی، میوه ریزی و کاهش کیفیت میوه های درختان خواهد شد. ضمن اینکه این شته با تولید ماده ای به نام عسلک به درختان آسیب وارد کرده و مانع تنفس و عمل فتوسنتز می شود.
کنترل شته پسته
- تغذیه اصولی درختان
- استفاده به اندازه کود های حاوی نیتروژن
- آبیاری به اندازه و به موقع درختان
- از بین بردن فرم زمستانه
- کنترل شیمیایی با استفاده از سموم
- سم پاشی زمستانه
- استفاده از دشمنان طبیعی این آفت
6. سن و سنگ های درختان
یکی دیگر از آفات مهم درختان پسته سن ها هستند که در دسته آفات مکنده قرار دارند و در صورت وجود در باغ می تواند خسارت های فراوانی را به کشاورز بزند. این گروه از آفات خسارت های فراوانی را بر روی برگ و میوه درختان وارد می کند.
راه های کنترل سن
- تقویت درختان پسته
- کنترل بیولوژیک
- آبیاری اصولی و کافی
- از بین بردن فرم زمستانه
- کنترل شیمیایی
- استفاده از گیاهان تله
7. کنه های درختان
این آفت نیز از آفات مکنده درختان پسته بوده که در صورت عدم کنترل و مساعد بودن شرایط برای فعالیت و تغذیه آن ها موجب کاهش کیفیت محصولات درختان خواهد شد. در صورتی که به موقع نسبت به رفع این آفت اقدام نکنید موجب از بین رفتن درختان خواهد شد.
راه های کنترل کنه درختان
- سم پاشی زمستانه
- کشت ارقام مقاوم محصول
- تغذیه درختان و ممانعت از ضعیف شدن
- آبیاری به موقع
- کنترل شیمیایی
- کنترل بیولوژیک
8. سوسک سرشاخه
یکی دیگر از آفات درختان پسته سوسک سر شاخه است که بیشتر به سراغ درختان ضعیف رفته و از آن ها تغذیه می کند. به مرور این درختان ضعیف شده و سرشاخه های آن خشک می شود.
راه های کنترل سوسک سرشاخه
- حفظ بهداشت باغ
- از بین بردن علف های هرز
- تغذیه مناسب درختان
- هرس شاخه های شکسته و آسیب دیده
- آبیاری صحیح و منظم
- استفاده از سموم مختلف
سایر آفات پسته
آفات این درخت بسیار زیاد بوده و در صورت عدم رسیدگی ممکن است باعث از بین رفتن درخت و بار آن بشود. برخی دیگر از آفات این درخت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زنبور مغز خوار طلایی پسته
- زنبور مغز خوار سیاه درختان پسته
- پروانه برگ خوار سفید درختان پسته
- پروانه برگ خوار خاکستری پسته